Błąd medyczny – co to jest?
Dla określenia błędu medycznego stosuje się również sformułowania takie jak „błąd w sztuce lekarskiej”, „zaniedbanie medyczne” czy „błąd lekarski”. Brak jest w naszym systemie prawnym definicji pojęcia błędu medycznego. Wskazówkę w tym zakresie stanowi jednak ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r, poz. 159 z późn. zm.) – dalej zwana Ustawą, która wprowadza legalną definicję zdarzenia medycznego. Jak wskazuje się w art. 67a Ustawy za zdarzenie medyczne uważane jest zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta albo śmierć pacjenta będąca następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną: 1) diagnozy, jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby; 2) leczenia, w tym wykonania zabiegu operacyjnego lub 3) zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. Omawiana ustawa w zasadzie potwierdza dotychczasowe rozumienie błędu medycznego jako czynności/zaniechania w zakresie diagnozy lub terapii, niezgodna z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym. Najogólniej zatem rzecz ujmując można wskazać, iż „błąd medyczny” to działanie lub zaniechanie lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej lub osoby wykonującej inny zawód medyczny, które powoduje powstanie u pacjenta szkody.
Stwierdzenie, że doszło do zaistnienia błędu medycznego wymaga łącznego wystąpienia czterech elementów:
- postępowania niezgodnego z powszechnie uznanym stanem wiedzy medycznej,
- winy,
- szkody,
- związku przyczynowego między popełnionym błędem, a ujemnym skutkiem postępowania leczniczego w postaci śmierci pacjenta, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.
Z doświadczenia wiemy, że bardzo rzadkimi sytuacjami są sprawy, w których już „na pierwszy rzut oka” można z pewnością stwierdzić, że zachowanie/ zaniechanie lekarza było nieprawidłowe, niezgodne z zasadami wiedzy medycznej. Pomocne mogą być w tym zakresie kategorie podziału błędów. Powszechnie wyodrębnia się kilka głównych rodzajów błędów: błąd diagnostyczny, terapeutyczny, techniczny, rokowania, organizacyjny oraz informacyjny. Błąd diagnostyczny polega na niewłaściwym rozpoznaniu schorzeniu, które wynika z nieprawidłowego stwierdzenia, że pacjent jest zdrowy bądź słusznego stwierdzenia, iż pacjent choruje, jednakże następnie stawianie błędnej diagnozy. Przykładem może być, bardzo często występujący błąd, nierozpoznania udaru mózgu. Błąd terapeutyczny ma miejsce wówczas, gdy jednostka chorobowa została zdiagnozowana prawidłowo jednakże wybrano złą metodę leczenia. Powołany błąd techniczny, inaczej nazywany zaniedbaniem, dotyczy nieprawidłowego, z formalnego punktu widzenia, przeprowadzenia czynności leczniczej. Przykładem może być użycie wadliwego sprzętu czy pozostawienie narzędzi chirurgicznych w ciele człowieka. Funkcjonuje, ponadto określenie błędu rokowania, który ma miejsce w razie wyrażenia niewłaściwej prognozy, co do stanu zdrowia pacjenta. Błąd organizacyjny jest natomiast następstwem wadliwej organizacji pomocy medycznej, która powoduje negatywne skutki dla zdrowia lub życia pacjenta. Błąd informacyjny polega na zaniechaniu przez lekarza obowiązku, wskazanego w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 2 listopada 2005 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. Nr 226, poz. 1493 z poźn. zm.), polegającego na przekazaniu pacjentowi stosownych informacji. Praktyka jest jednak dużo bardziej skomplikowana i najczęściej dla oceny czy postępowanie było niezgodne z powszechnie uznanym stanem wiedzy medycznej wymagana jest dogłębna znajomość wiedzy medycznej. Z tego powodu rekomendujemy Państwu, przed skierowaniem sprawy do sądu, jej wszechstronną analizę przez specjalistę. Casus zapewni bezpłatną, rzetelną, fachową i szybką analizę sprawy najbardziej skomplikowanego błędu medycznego przy pomocy i w oparciu o fachową wiedzę specjalistów.