Porady eksperta

Czy utrata w wypadku bliskiej osoby stanowi dobro osobiste?

Odpowiedź na postawione pytanie jest twierdząca.

Zgodnie z art. 448 k.c.: W razie naruszenia dobra osobistego sąd
może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią
sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego
żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel
społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia
skutków naruszenia.

Na powyższy przepis powołał się Sad Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z
dnia 13 marca 2013 r. (sygn. akt I ACa 845/12). Stwierdził mianowicie,
że dobrem osobistym, o którym mowa w powołanym powyżej przepisie jest utrata przez osoby bliskie zmarłego więzi emocjonalnej, która jest szczególnie silna w stosunkach rodzinnych.

Z uzasadnienia Sądu:
„Więź rodzinna odgrywa doniosłą rolę, zapewniając członkom
rodziny poczucie stabilności, wzajemne wsparcie obejmujące sferę
materialną i niematerialną. Należy więc przyjąć, że prawo do życia
rodzinnego i utrzymania tego rodzaju więzi stanowi dobro osobiste
członków rodziny i podlega ochronie na podstawie art. 23 i 24 k.c. W
konsekwencji, spowodowanie śmierci osoby bliskiej może stanowić
naruszenie dóbr osobistych członków jej rodziny i uzasadniać przyznanie
im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c.”

Niezależnie od powyższego stanowiska Sądu, zauważyć należy, że art.
448 kodeksu cywilnego ma zastosowanie do zdarzeń sprzed 3 sierpnia 2008
r. W stosunku natomiast do wypadków mających miejsce począwszy od tej
daty obowiązuje art. 446 § 3 k.c. ustanawiający uprawnienie do
zadośćuczynienia za krzywdę związaną z utratą najbliższego członka
rodziny.
Przesłanką warunkującą przyznanie świadczenia pieniężnego na podstawie art. 448 k.c. jest zatem naruszenie dobra osobistego, natomiast na podstawie art. 446 § 3 k.c. – krzywda.