W sytuacji, w której Towarzystwo Ubezpieczeń na skutek zgłoszenia szkody odmówi przyjęcia odpowiedzialności za błąd medyczny lub też przyzna uprawnionemu świadczenie rażąco zaniżone – koniecznym staje się skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. Analogiczna sytuacja występuje w przypadku w którym nie akceptujemy decyzji wydanej przez Wojewódzką Komisję do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych. Powództwo cywilne wiąże się jednak z pewnymi obowiązkami oraz ryzykiem, o których piszemy poniżej.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że to na stronie powodowej ciąży obowiązek określenia wartości przedmiotu sporu, czyli kwot o które strona będzie ubiegać się w Sądzie tytułem renty, odszkodowania czy zadośćuczynienia. Te są niejednokrotnie trudne do oszacowania i wymagają doświadczenia zawodowego, dlatego wysokość roszczeń zawsze zaleca się skonsultować z profesjonalnym pełnomocnikiem. Od wspomnianej kwoty, uzależniona jest wartość wpisu Sądowego, bez zapłaty którego Sąd nie rozpozna sprawy. Wysokość tej opłaty wynosi 5 % od wartości roszczenia i obowiązek jej poniesienia na wstępnym etapie postępowania ponosi Powód. Jedynym wyjątkiem od przywołanej zasady jest wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, o którym piszemy w odrębnym artykule [Link]. Od wysokości roszczenia zależy również czy będziemy kierować sprawę do Sądu Rejonowego czy tez Okręgowego, jako Sądu pierwszej instancji. Jeżeli okaże się, że polisa ubezpieczeniowa podmiotu odpowiedzialnego za błąd medyczny – nie pokrywa wysokości naszych roszczeń dochodzonych przed Sądem, konieczne może okazać się pozwanie obok Towarzystwa Ubezpieczeń również placówki medycznej, w której doszło do błędu medycznego. 

Kierując sprawę na drogę postępowania sądowego, do naszych obowiązków należy również wykazanie związku przyczynowo skutkowego między błędem medycznym, a szkodą w postaci uszczerbku na zdrowiu. Najczęściej powoływane są na tę okoliczność w toku postępowania liczne ekspertyzy biegłych z zakresu medycyny sądowej, których koszt przeprowadzenia poniesie strona, która przegra proces. Na wstępnym etapie postępowania, należy być jednak gotowym na zapłatę zaliczki na ekspertyzy, która w sprawach z zakresu błędów medycznych nie wynosi zazwyczaj więcej niż 1000 zł. W celu wykazania krzywdy i cierpienia poszkodowanego, konieczne jest ponadto przeprowadzenie szeregu dodatkowych dowodów ze świadków, dokumentów, analiz itp.

Postępowanie sądowe w polskim systemie prawa cywilnego jest zawsze dwuinstancyjne. Z uwagi na zawiłość spraw dotyczących zdarzeń medycznych – trwa ono najczęściej od 2 do nawet 5 lat. Koszty Sądowe ponosi zawsze strona przegrywająca proces. Sąd może również rozdzielić koszty procentowo, w sytuacji kiedy wygramy sprawę np. jedynie w 70 %. W przypadku w którym zostaniemy zwolnieni od kosztów Sądowych w całości, w przypadku przegrania sprawy ponosimy jedynie tzw. koszty zastępstwa procesowego, których wysokość w przypadku postępowania cywilnego jest uzależniona od wartości dochodzonego roszczenia i wynosi na jedną instancję oraz jednego przeciwnika procesowego:

1) do 500 zł – 60 zł;

2) powyżej 500 zł do 1.500 zł – 180 zł;

3) powyżej 1.500 zł do 5.000 zł – 600 zł;

4) powyżej 5.000 zł do 10.000 zł – 1.200 zł; 

5) powyżej 10.000 zł do 50.000 zł – 2.400 zł;

6) powyżej 50.000 zł do 200.000 zł – 3.600 zł;

7) powyżej 200.000 zł – 7.200 zł.

W sytuacji, w której proces w całości wygrywamy, strona przeciwna jest obowiązana zapłacić nam kwotę naszego roszczenia wraz z odsetkami ustawowymi (nawet 13 % w skali roku), liczonymi od daty wezwania Towarzystwa Ubezpieczeń do zapłaty na etapie postępowania przesądowego. Mając na uwadze wieloletni charakter postępowań z zakresu błędów medycznych, odsetki niejednokrotnie samodzielnie stanowią kwotę zbliżoną do pierwotnego roszczenia. Strona pozwana będzie obowiązana zapłacić nam dodatkowo koszty wpisu Sądowego (wspomniane 5 %), zaliczek na biegłych, innych kosztów sądowych oraz koszty zastępstwa procesowego według powyżej tabeli.