Szkoda medyczna
Elementem istotnym odpowiedzialności za błąd medyczny jest istnienie szkody. Nauka prawa nie wypracowała legalnej definicji szkody, na potrzeby niniejszego opracowania posłużymy się definicją stosowaną powszechnie w doktrynie i judykaturze, która przyjmuje, że szkoda to uszczerbek w dobrach prawnie chronionych poniesiony wbrew woli poszkodowanego. Uszczerbek taki może mieć zarówno charakter majątkowy, jak i niemajątkowy, istniejący, jak i przyszły, może dotyczyć mienia lub osoby poszkodowanego.
Istotną kwestią jest jednak okoliczność, iż nie każdy rodzaj szkody podlega rekompensacie z ubezpieczenia OC, które zobowiązany jest posiadać lekarz placówka medyczna czy inny podmiot. Zakresem ochrony ubezpieczyciela objęta jest bowiem jedynie tzw. szkoda medyczna, którą jest każdy niepomyślny wynik leczenia lub zaniechania leczenia prowadzący bezpośrednio lub pośrednio do straty w majątku poszkodowanego albo do utraty przez niego korzyści.
Szkody medycznej nie można jednak utożsamiać z niepowodzeniem w leczeniu rozumianym jako nieskuteczność zastosowanej w danym przypadku terapii lub z powikłaniami, wynikającymi z ryzyka podejmowania leczenia, które mogą mieć miejsce mimo najwyższych kwalifikacji lekarza.
Szkodą medyczną jest jedynie szkoda na osobie, może ona mieć jednak charakter zarówno majątkowy, jak i niemajątkowy. Szkoda majątkowa wywołuje negatywne skutki w majątku poszkodowanego. Majątkowy wymiar szkody na osobie obejmuje wszelkie negatywne majątkowe następstwa zdarzenia wywołującego szkodę takie jak koszty leczenia i rehabilitacji, ale także utracony zarobek. Niemajątkowa szkoda na osobie polega natomiast na negatywnych przeżyciach poszkodowanego w związku ze szkodą, którymi może być cierpienie fizyczne, ból jak i psychiczne, strach, poczucie niepewności, wstyd, upokorzenie. Poza zakresem odpowiedzialności ubezpieczyciela pozostają szkody na mieniu pacjenta, chyba że ubezpieczyciel, dobrowolnie, w ramach ubezpieczenia wyraźnie zgodził się na włączenie tego rodzaju szkód do umowy ubezpieczenia.
Praktyka określania szkody medycznej jest dosyć szeroka i dynamicznie się zmienia. W najnowszym orzecznictwie uznano chociażby, że źródłem szkody może być również fakt urodzenia dziecka niepełnosprawnego lub dziecka pochodzącego z przestępstwa. Przypadki takie pokazują, że warto podejmować walkę w sytuacji kiedy czujemy się pokrzywdzeni.